Ποια είναι τα βλαβερά συστατικά των καλλυντικών που χρειάζεται να αποφεύγονται;

Πόσες φορές έχεις αναρωτηθεί ποια συστατικά είναι καλό να μην περιέχονται σε ένα καλλυντικό για να μπορείς να το χρησιμοποιήσεις με ασφάλεια; 

Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώσαμε όλα εκείνα τα βλαβερά συστατικά που θεωρούνται «ύποπτα» για διάφορα προβλήματα υγείας. Σε γενικές γραμμές, καλό είναι να χρησιμοποιούμε καλλυντικά που έχουν απλή και φυσική σύνθεση, δεν περιέχουν πολλά χημικά συστατικά και πρόσθετες ουσίες και είναι απαλά και προστατευτικά προς την επιδερμίδα. Ακόμα περισσότερο, είναι σημαντικό να προσέχουμε τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την δική μας επιδερμίδα ή την υγεία του μωρού. 

Οι αρνητικές συνέπειες από τα βλαβερά συστατικά των καλλυντικών για την επιδερμίδα μας είναι πολλές οπότε καλό είναι να μην επιλέγουμε ένα καλλυντικό ανάλογα με την μυρωδιά ή την τιμή του αλλά με την ποιότητα και τα συστατικά που περιέχει ώστε να είναι κατάλληλο για την επιδερμίδα μας και να είναι αποτελεσματικό. 

Που θα μάθω αν κάποιο καλλυντικό περιέχει βλαβερά συστατικά;

Κάθε προϊόν που αγοράζουμε έχει μια συσκευασία και μια ετικέτα. Αν κοιτάξουμε προσεκτικά στις πληροφορίες που αναγράφονται εκεί, θα δούμε πως τα συστατικά αναφέρονται (συνήθως) λεπτομερώς. Εκεί θα πρέπει να ψάξουμε αν αναφέρεται κάποιο από τα βλαβερά συστατικά και αν συμβαίνει αυτό, να αποφεύγουμε την χρήση τους. 

Συστατικά των καλλυντικών που συνίσταται να αποφεύγονται: 

Parabens

Έχεις ακούσει την λέξη, μπορεί να γνωρίζεις τι σημαίνει, μπορεί και όχι. Πρόκειται για ένα συστατικό που χρησιμοποιείται ευρέως σε καλλυντικά, αποσμητικά, ενυδατικές κρέμες, αντηλιακά και είδη μακιγιάζ. Γιατί είναι βλαβερά συστατικά για την επιδερμίδα; Έχει αποδειχθεί ότι «μιμούνται» τη δράση των οιστρογόνων στο σώμα μας και συνδέονται με την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ταυτόχρονα, έχουν ενοχοποιηθεί για δερματικές παθήσεις και ενοχλήσεις στα μάτια και το δέρμα. Σε πολλές χώρες έχει απαγορευθεί η χρήση τους. 

Πώς θα καταλάβεις αν ένα προϊόν περιέχει parabens;

Αρχικά, τα περισσότερα προϊόντα που δεν περιέχουν parabens το αναγράφουν συνήθως στην συσκευασία. Να σημειώσουμε ότι τα κορεάτικα καλλυντικά που θα βρεις στο skinbox.gr δεν περιέχουν parabens! Αν όμως κάποιο καλλυντικό ή προϊόν που θέλεις να χρησιμοποιήσεις, δεν αναγράφει ότι δεν περιέχει parabens, μπορείς να ελέγξεις την ετικέτα του και να καταλάβεις αν περιέχει ή όχι, συγκεκριμένα, αν δεις ότι περιέχει κάποια από τις λέξεις-συστατικά (συνήθως το δεύτερο συστατικό είναι paraben): isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben, pentylparaben, propylparaben και butylparaben τότε μάλλον περιέχει και καλό είναι να αποφύγεις να το χρησιμοποιήσεις. 

Φθαλικές ενώσεις (Phthalates)

Οι φθαλικές ενώσεις είναι μια ομάδα χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται σε πολλά προϊόντα. Τις βρίσκουμε στα συστατικά καλλυντικών όπως τα βερνίκια νυχιών, σε προϊόντα για τα μαλλιά και κυρίως στα αρώματα. Έχουν «κατηγορηθεί» ότι δημιουργούν προβλήματα αναπαραγωγής, αλλεργικές αντιδράσεις, ορμονικές διαταραχές, ερεθισμό του δέρματος ενώ είναι ύποπτες και για ενδοκρινολογικά προβλήματα και καρκινογένεση. 

Πώς θα τις αναγνωρίσουμε; 

Μερικές φορές είναι δύσκολο να καταλάβουμε αν ένα προϊόν τις περιέχει. Συνήθως όταν περιέχει άρωμα, περιέχει και φθαλικές ενώσεις. Το καταλαβαίνουμε καθώς το βρίσκουμε ως δεύτερο συνθετικό στα αρώματα. Τα συστατικά που περιέχουν συνήθως την λέξη «thalate» είναι ένας τρόπος για να τα αναγνωρίσουμε. Ακόμη, αναφέρονται και με άλλες ονομασίες όπως: DBP, DEP, DMP, DEHP και BzBP.  

Αρώματα και χρωστικές

Ανοίγουμε ένα νέο καλλυντικό και η πρώτη κίνηση που κάνουμε είναι να το μυρίσουμε. Είναι «αθώο» το άρωμα που έχουν τα καλλυντικά; Μήπως είναι σημαντικό να δούμε αν τελικά τα αρώματα που περιέχονται στα καλλυντικά που χρησιμοποιούμε είναι βλαβερά για την υγεία μας;

Αρχικά, τα αρώματα που προέρχονται από φυσικά συστατικά π.χ. tea tree δεν είναι βλαβερά για την υγεία μας. Αν όμως τα καλλυντικά που χρησιμοποιούμε περιέχουν αρώματα και χρωστικές που δεν είναι φυσικά, είτε για να δώσουν όμορφο άρωμα είτε για να δώσουν όμορφο χρώμα, τότε μπορεί να είναι επιβλαβή για την υγεία μας. 

Πιο συγκεκριμένα, τα αρώματα μπορεί να περιέχουν χιλιάδες χημικές ενώσεις, όπως φθαλικές ενώσεις (δες παραπάνω) ή άλλες ενώσεις που μπορεί να δημιουργήσουν αλλεργικές αντιδράσεις, ερεθισμούς και προβλήματα υγείας. Οι χρωστικές (προσδίδουν όμορφο χρώμα στα καλλυντικά) μπορεί να περιέχουν βαρέα μέταλλα όπως μόλυβδο, κάδμιο και υδράργυρο. Τα οποία έχουν αποδειχτεί ως τοξικά και επικίνδυνα για την υγεία μας. Ταυτόχρονα, ορισμένα αρώματα και χρωστικές είναι δύσκολο να αποβληθούν στο περιβάλλον και δημιουργούν ρύπανση. 

Γι’ αυτό είναι σημαντικό την επόμενη φορά που θα επιλέξουμε ένα καλλυντικό να αποφύγουμε να κάνουμε την πρώτη κίνηση της μυρωδιάς αλλά να κοιτάξουμε τα συστατικά που περιέχει ώστε να δούμε αν θέλουμε να το χρησιμοποιήσουμε ή όχι. 

SLS & SLES

Τι είναι τα SLS και τα SLES;

Πρόκειται για δυο είδη συστατικών που χρησιμοποιούνται ευρέως για να δημιουργήσουν αφρό σε καθαριστικά και καλλυντικά προϊόντα, όπως σαμπουάν, αφρόλουτρα και οδοντόκρεμες.

Γιατί είναι απαραίτητο να τα αποφεύγουμε; 

    • Δημιουργούν ξηρότητα και ερεθισμούς στο δέρμα και το τριχωτό της κεφαλής, κυρίως σε άτομα με ευαίσθητη επιδερμίδα. 

    • Μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμούς στα μάτια και τον λαιμό όταν χρησιμοποιούνται στο πρόσωπο. 

    • Καταστρέφουν τον φυσικό φραγμό της επιδερμίδας και δημιουργούν ερεθισμό και φλεγμονή. 

Ποια είναι τα βλαβερά συστατικά των καλλυντικών που χρειάζεται να αποφεύγονται;Formaldehyde (φορμαλδεΰδη ή μεθανάλη)

Πρόκειται για ένα συστατικό που είναι αλλεργιογόνο, πολύ δυνατό και μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς στο δέρμα. Μπορεί να προκαλέσει από απλό κνησμό και έκζεμα μέχρι αλλεργικό σοκ. Έχει «ενοχοποιηθεί» αρκετά συχνά για την δημιουργία αναπνευστικών προβλημάτων και καρκίνου (αν κάποιος εκτεθεί για αρκετό διάστημα σε αυτό). Τέλος, μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές στην εγκυμοσύνη. Σε πολλές χώρες προτείνεται να μην χρησιμοποιείται κατά την δημιουργία των καλλυντικών. 

Mineral oil/ Παραφίνη (Ορυκτέλαιο ή παραφινέλαιο)

Πρόκειται για ένα συστατικό που χρησιμοποιείται συχνά στην παρασκευή των καλλυντικών, ειδικά των προϊόντων για τα χείλη και την ενυδάτωση του σώματος. Δημιουργεί ένα λεπτό στρώμα (σαν μεμβράνη) στο δέρμα εμποδίζοντάς το να «αναπνέει», να ενυδατώνεται σε βάθος και να αποβάλλει τις τοξικές ουσίες του. Τα βασικά προβλήματα που δημιουργεί αφορούν τους πόρους του δέρματος όπου «μπλοκάρει» τους πόρους και εμποδίζει την διαπνοή του δέρματος δημιουργώντας λιπαρότητα και ακμή. Μπορεί να χρησιμοποιείται στα καλλυντικά ως συστατικό αλλά δεν περιέχει καμία θρέψη σε αυτό. Αντίθετα, εμποδίζει την επίδραση των θρεπτικών συστατικών και βιταμινών που περιέχουν άλλα προϊόντα περιποίησης. Τέλος, φαίνεται πως επιδεινώνει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα και δεν προσφέρει καμία βελτίωση. 

PEG (πολυαιθυλενογλυκόλες)

Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στα καλλυντικά ως συστατικό ομογενοποίησης (ώστε να δίνουν καλύτερη υφή στα προϊόντα). Όμως, έχει φανεί πως η χρήση τους συνδέεται με περιστατικά μόλυνσης της επιδερμίδας, ερεθισμούς  και αλλεργικές αντιδράσεις ειδικά αν χρησιμοποιούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ταυτόχρονα, δυσκολεύουν τη διείσδυση στο δέρμα των υπολοίπων συστατικών που μπορεί να περιέχονται. 

Petrolatum (Βαζελίνη)

Το Petrolatum (στα ελληνικά βαζελίνη) είναι ένα παράγωγο του πετρελαίου που χρησιμοποιείται ευρέως στα καλλυντικά αλλά είναι σημαντικό να αποφεύγεται. Προκαλεί φραγμό της επιδερμίδας, εμποδίζει την φυσική αναζωογόνηση και συγκεντρώνει τοξικές ουσίες. Δημιουργεί σημαντικές βλάβες στην επιδερμίδα παρόλο που προτιμάται συχνά από τους καταναλωτές και έχει ευρεία αποδοχή. 

Butyl/Benzyl/Propyl

Σε πολλά καλλυντικά βρίσκουμε συστατικά που έχουν ως κατάληξη ένα από τα παραπάνω συνθετικά. Είναι πολύ σημαντικό να τα αποφεύγουμε καθώς συνδέονται με δυσλειτουργίες στο ενδοκρινολογικό σύστημα του οργανισμού και καρκινογενέσεις. Ταυτόχρονα, έχουν συνδεθεί με αλλεργικές αντιδράσεις κνησμού, φαγούρας και καταρροής. 

Αλουμίνιο

Η παρουσία αλουμινίου σε καλλυντικά έχει προκαλέσει ανησυχίες λόγω της πιθανής σύνδεσής του με ορισμένες παθήσεις, όπως ο καρκίνος του μαστού και το αλτσχάιμερ. Χρησιμοποιείται συχνά σε αποσμητικά και ανθιδρωτικά. Παρόλο που δεν έχει αποδειχτεί ακόμη σαφής σχέση, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι ο η μακροχρόνια έκθεση σε αλουμίνιο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία ορισμένων ιστών και να επιδεινώσει κάποιες παθήσεις.

Έχει παρατηρηθεί ότι η παρουσία αλουμινίου στα καλλυντικά μπορεί να προκαλέσει δερματικό ερεθισμό και τοπικό κνησμό. 

Propyl Alcohol, Propanol (προπυλική αλκόολη)

Τα συγκεκριμένα συστατικά είναι μέρος μιας οικογένειας αλκοολών που χρησιμοποιούνται ως διαλυτικά στα καλλυντικά και τα προϊόντα καθαρισμού. Η χρήση τους μπορεί να δημιουργήσει ξηρότητα, αφυδάτωση και ερεθισμό του δέρματος. Ταυτόχρονα, έχει παρατηρηθεί ότι είναι επιβλαβής για το ανθρώπινο νευρικό σύστημα όταν καταναλώνεται ή εισπνέεται σε μεγάλες ποσότητες, ειδικά στις περιπτώσεις που υπάρχει ευαισθησία στο δέρμα. Παρόλαυτα, χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμικροβιακή του δράση (σε μαντηλάκια καθαρισμού και αντιμικροβιακά gel). Καλό είναι να αποφεύγεται η μακροχρόνια χρήση του. 

Triclosan (Τρικλοζάνη)

Ένα αντιμικροβιακό συστατικό που χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλές χρήσεις. Το βρίσκουμε στα συστατικά των περισσότερων καθαριστικών και προϊόντων κοσμητολογίας. Η μακροχρόνια έκθεση σε τρικλοζάνη φαίνεται πως μπορεί να ευθύνεται για την κακή λειτουργία του ήπατος και καρκινογενέσεις. Ταυτόχρονα, παρατηρήθηκε πως επηρεάζει τη γονιμότητα και διάφορες λειτουργίες του σώματος. Η χρήση του σε μεγάλες δόσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις όπως δυσλειτουργία του θυρεοειδούς, μείωσης της αντοχής στα αντιβιοτικά και άλλα προβλήματα υγείας. Είναι μια ουσία επιβλαβής για το περιβάλλον καθώς διασπάται αργά. 

Τουλουόλιο

Μια χημική ένωση συστατικών που χρησιμοποιείται σε βαφές, βερνίκια και συνθετικά αρώματα. Χρησιμοποιείται συχνά ως διαλυτικό και συντηρητικό σε καλλυντικά και καθαριστικά. Θεωρείται μια ουσία τοξική και καρκινογόνος όταν χρησιμοποιείται μακροπρόθεσμα. Η περιστασιακή του χρήση δεν θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία αλλά είναι σημαντικό να αποφεύγεται η εισπνοή του από παιδιά και εγκύους και η μακροπρόθεσμη χρήση από τους υπόλοιπους. 

Σχετικά με τα επόμενα δύο συστατικά, οι απόψεις για την χρήση τους είναι διφορούμενες για το αν πρέπει ή όχι να χρησιμοποιούνται: 

Σιλικόνη

Η σιλικόνη είναι ένα κοινό συστατικό σε πολλά καλλυντικά και προϊόντα περιποίησης, κυρίως λόγω των ιδιοτήτων της ως συστατικό που βελτιώνει την υφή, την απαλότητα και την εφαρμογή του προϊόντος. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες ανησυχίες για τη χρήση της. Η σιλικόνη μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις σε ορισμένους ανθρώπους. Αν κάποιος έχει ευαίσθητο δέρμα, μπορεί να προκαλέσει φαγούρα, ξηρότητα και ερεθισμό. Επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει φραγμούς στους πόρους και ακμή. 

Επειδή δημιουργεί ένα προστατευτικό στρώμα στα μαλλιά και την επιδερμίδα φαίνεται πως βοηθάει στην προστασία τους από την ατμοσφαιρική ρύπανση και ανθεκτικότητά τους. Όμως, επειδή δημιουργεί αυτό το λεπτό στρώμα, δεν βοηθάει τους πόρους να «αναπνέουν» και με τον καιρό μπορεί να δημιουργηθούν αρνητικές συνέπειες. 

Επειδή οι απόψεις των ειδικών για την ισορροπία μεταξύ των οφελών και των αρνητικών συνεπειών της σιλικόνης διίστανται, προτείνουμε αν υπάρχει κάποια ευαισθησία, να λάβετε την άποψη από κάποιον ειδικό πριν την επιλογή των κατάλληλων προϊόντων για την επιδερμίδα σας. 

Αλκοόλ/Οινόπνευμα

Ένα ακόμη συστατικό που χρησιμοποιείται ευρέως στην κοσμετολογία αλλά οι απόψεις για το αν είναι βλαβερό ή όχι να χρησιμοποιείται διίστανται, είναι το αλκοόλ ή αλλιώς το οινόπνευμα. Το οινόπνευμα περιέχεται σε πολλά καλλυντικά και έχει και οφέλη εκτός από συνέπειες. 

Τα θετικά του οινοπνεύματος είναι πως συντηρεί τα καλλυντικά μας για περισσότερο καιρό και τα βοηθάει να εισχωρήσουν στις βαθύτερες στοιβάδες της επιδερμίδας καθώς δημιουργεί μια «ανάλαφρη» αίσθηση σε κάθε προϊόν. Τα αρνητικά χαρακτηριστικά που έχει είναι πως δημιουργεί ξηρότητα, αφυδάτωση και ερεθισμούς στην επιδερμίδα. 

Η υπερβολική περιεκτικότητα σε αλκοόλ μπορεί να απομακρύνει τη φυσική λιπαρότητα της επιδερμίδας και να επιδεινώσει τη γήρανσή της. Παρόλαυτά, η χαμηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ στα καλλυντικά μπορεί να είναι ευεργετική για το δέρμα μας και δεν φαίνεται να το επηρεάζει αρνητικά. 

Τα κορεάτικα καλλυντικά που θα βρεις στο skinbox.gr χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν λιγότερο - και τις περισσότερες φορές δεν περιέχουν καθόλου βλαβερές ουσίες- , για αυτό και προτιμώνται παγκοσμίως.

Πριν την χρήση οποιουδήποτε καλλυντικού, είναι απαραίτητο να δοκιμάσετε το προϊόν σε μια μικρή περιοχή δέρματος ώστε να δείτε αν σας δημιουργεί κάποιον ερεθισμό πριν την χρήση του. Για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες κάποιων καλλυντικών είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε διαρκώς και να αποφεύγουμε την μακροπρόθεσμη χρήση καλλυντικών που μπορεί να βλάψουν την επιδερμίδα μας.